14 december 2015

Bijdrage debat Belastingplan 2016

Vandaag bespreken wij het Belastingplan 2016, het Belastingplan 2017 en het Belastingplan 2019, althans, daar lijkt het op als we de Novelle die nog in de TK besproken moet worden erbij betrekken. Immers, het scharnierpunt voor draagvlak is in de novelle te vinden. Het zal duidelijk zijn dat de leden van de SGP op een andere novelle hadden gehoopt. Daar gaan we niet zuur over doen, maar we mogen het wel jammer vinden. Te meer, daar de novelle die er nu ligt voor het jaar 2016 niet veel voorstelt. Om precies te zijn gaat het om twee financiële aanpassingen:

  • 100 miljoen energiebesparende maatregelen voor huiseigenaren
  • en een verhoging van het heffingvrije vermogen voor box 3 met 3.000 euro.

Voor de meeste mensen levert het dus helemaal niets op. Als je geen huiseigenaar bent kom je niet in beeld. En als je geen spaarpot hebt, dan is het ook jammer! Alleen voor degenen die meer dan 22.000 euro op de bank hebben staan wordt het interessant. Die gaan er in 2016 rechtstreeks op vooruit, dankzij het akkoord dat D66 heeft gesloten, en wel 10 cent per dag! Immers bij een fictief rendement van 4% over 3.000 euro, waarover 30% belasting moet worden betaald, levert dit de kleine spaarder op jaarbasis maximaal 36 euro op. Verspreid over 1 jaar is dat 10 cent per dag. Het is me nu duidelijk waarom dit de kleine spaarder wordt genoemd.

MdV, om dit te betalen wordt het tarief in de tweede- en derde schijf van de loon- en inkomstenbelasting minder verlaagd. Vraag aan de staatssecretaris: wat blijft er over van de 10 cent per dag voor iemand met een modaal inkomen?  

Nogmaals, 10 cent per dag, ik geef toe, dat is heel wat overzichtelijker dan het amendement dat enige tijd boven het Belastingplan heeft gezweefd. Dat had tot doel om de kloof tussen een- en tweeverdieners te verkleinen. En daar ging het wel om serieus geld: per jaar ging dat om een verbetering voor een grote groep, 1 miljoen eenverdieners, met 520 euro. Voor een eenverdiener die tot 8.000 euro meer belasting betaalt dan tweeverdieners is dit een interessant bedrag.

Maar het mocht niet zo zijn. Het aanbod van de fractie van de SGP tijdens de AFB van 17 november om door te praten over mogelijke steun van de SGP-fractie heeft niet geleid tot enig contact vanuit het kabinet. Wij hebben dat te accepteren.

Maar het levert nog wel een vraag op. Het grootste probleem, zo bleek destijds, was het vermeende banenverlies. Daarbij moeten we als uitgangspunt nemen de 35.000 banen die het Belastingplan 2016 zou genereren. Overigens blijkt uit de reactie van de staatssecretaris op vragen vanuit deze kamer dat de novelle een marginaal effect heeft op de werkgelegenheid, maar afgrond 0,0%. Conclusie van de staatssecretaris, en ik citeer: “Het vijfmiljardpakket levert dus op termijn ook met de novelle nog steeds 35.000 banen op.”

Met dit aantal wordt dus nog steeds gerekend, en die zouden verloren zijn gegaan als de kloof tussen een- en tweeverdieners zou worden verkleind. Tijdens de AFB heb ik al omstandig uit de doeken gedaan dat dit geen hout sneed, omdat het CPB-model niet het amendement dat voorzag in een afbouw van de overdraagbare heffingskorting tot 2028 doorrekende, maar rigide doorrekende alsof de overdraagbare heffingskorting tot 2040 in stand zou blijven.

Om duidelijk te maken dat dit een rigide manier van rekenen is heeft de fractie van de SGP een fictief voorbeeld aan de staatssecretaris voorgelegd, en wel het volgende: stel dat de overdraagbare heffingskorting met 1 euro verhoogd wordt in 2016, hoeveel banen kost dat dan? Het antwoord is ontluisterend: 21.000 banen! Met andere woorden: de regering heeft 5 miljard euro nodig om 35.000 banen te creëren, en door 1 euro aan eenverdieners te geven zouden er 21.000 banen verloren gaan.

Waarom dit voorbeeld?

Om aan te geven dat de leden van de fractie van de SGP in overweging willen geven om CPB-modellen zo te hanteren en te interpreteren dat zij recht doen aan wetsvoorstellen en amendementen. De fractie van de SGP gunt dit van harte aan de staatssecretaris, want het zou hem heel wat werk hebben bespaard.

Daarom graag een reactie van de staatssecretaris op dit punt!

Intussen is er nog wel een probleem, namelijk, hoe nu verder met de motie over de eenverdieners, die in deze Kamer is aangenomen. Deze motie roept de regering op om de kloof tussen een- en tweeverdieners te verkleinen. In een notendop het probleem: tot nu toe betaalden eenverdieners wel tot 3x meer belasting dan tweeverdieners. Door het Belastingplan 2016 loopt dit op tot wel 5x meer belasting. En door de novelle, die ook het een en ander regelt voor na 2016, loopt dat verschil nog enigszins op.

MdV, het is echt een probleem. Iedereen weet dat het voor sommige mensen nodig is om prikkels in te bouwen om hen aan betaald werk te krijgen. Maar hier gaat het om 1 miljoen eenverdieners. U weet, onderzoek van de SGP wijst uit dat deze eenverdieners te vinden zijn in alle politieke partijen. Vorige keer heb ik al betoogd dat dit gaat om 7 zetels van de VVD in de Tweede Kamer, en 4 zetels van de PvdA. Van de nieuwe coalitiegenoot in deze Kamer, D66, gaat het om 9%, dat is toch goed voor 1 zetel. En dat klopt precies: dat is de heer Rinnooy Kan, die zich tijdens de AFB bekend maakte als eenverdiener.

Maar er is meer: 75% van deze 1 miljoen mensen kan geen baan vinden of geen baan aanvaarden, omdat ze zorgen voor zieke kinderen, omdat ze handicaps hebben, omdat ze hun gezin willen verzorgen. Gedwongen dus, of vanuit keuzevrijheid. Maar deze mensen krijgen niet zomaar een prikkel, dit lijkt meer op de knoet erover. Tot 5x meer belasting. Dat is onrechtvaardig. Zo wordt een eenverdiener gestraft voor zijn keuze, en de tweeverdiener krijgt te maken met keuzedwang in plaats van keuzevrijheid.

MdV, daar loopt de SGP tegenaan. Dit moet aangepakt worden. Voor 2016 lijkt dat niet meer mogelijk via dit Belastingplan. Maar de novelle biedt lichtpuntjes: daarin worden al de contouren geschetst voor Belastingplan 2017.

Welnu, de eenvoudige vraag van de SGP is deze: wil de staatssecretaris toezeggen dat de kloof tussen de een- en tweeverdiener substantieel verkleind wordt in het Belastingplan 2017, zodat alsnog de motie die door acht partijen in deze Kamer is ondersteund wordt uitgevoerd? En is de staatssecretaris bereid om een verkenning van de mogelijkheden aan deze Kamer te sturen voor de zomer van 2016, waarbij reële  doorrekeningen worden gehanteerd, die recht doen aan de verkenningen?

MdV, terecht stipuleert u keer op keer dat de taak van de Eerste Kamer is om wetsvoorstellen te beoordelen op drie punten: rechtmatigheid, uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid.

MdV, het spijt de leden van de fractie van de SGP zeer om te moeten constateren dat ze bij het door de regering ingediende Belastingplan 2016 struikelt over het eerste aspect, van de rechtmatigheid. De kloof tussen een- en tweeverdieners opjagen vinden wij onrechtvaardig. En ik hoop dat de staatsecretaris dit in het komende jaar, samen met ons, wil herstellen.

Ik zie uit naar de antwoorden van de regering. 

Peter Schalk